Był jednym z najbardziej skutecznych „trybów” w niemieckiej machinie śmierci. To właśnie on nadzorował zorganizowanie i funkcjonowanie obozów zagłady na obszarze dystryktu lubelskiego w okupowanej przez III Rzeszę Polsce. W administrowanej przez niego przestrzeni zainicjowano upiorną akcję „Reinhardt” (marzec 1942 r.–listopad 1943 r.), zmierzającą do eksterminowania ludności żydowskiej na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Mowa tu o Odilo Globocniku, ucieleśnieniu okupacyjnego terroru.    

Dziś upływa kolejna rocznica objęcia przezeń zwierzchnictwa nad niemiecką policją i oddziałami SS na terenie wspomnianego dystryktu. Doszło do tego 9 listopada 1939 r. W wieku niespełna trzydziestu lat (w roku 1931) związał się z ruchem narodowosocjalistycznym. Po nieudanej próbie przejęcia władzy w Austrii przez nazistów (lipiec 1934 r.) kontynuował on działalność wywrotową, zyskując uznanie Reichführera-SS Heinricha Himmlera. Po wchłonięciu Austrii przez III Rzeszę (12 marca 1938 r.) uzyskał dzięki temu stanowisko gaulaitera Wiednia. Nie cieszył się nim jednak zbyt długo, bo już w styczniu 1939 r. zmuszony był je opuścić (pod zarzutem finansowych malwersacji).

Jak już wyżej wspomniano, nie minął rok, a Globocnik – po swoim udziale w wymierzonej w Polskę agresji we wrześniu 1939 r. – odnalazł się w roli kierującego formacjami siłowymi w dystrykcie lubelskim. W tej roli wykazywał się bezwzględnością i skłonnością do radykalnych rozwiązań. Niewykluczone, że to właśnie on był pomysłodawcą eksterminowania ludności żydowskiej w obozach zagłady (według prof. Bogdana Musiała), do której to koncepcji przekonał swojego zwierzchnika, Heinricha Himmlera. 

Dlatego to właśnie jemu powierzono kierowanie wspomnianą akcją „Reinhardt”. Straszliwą konkluzją tego procederu była akcja „Erntefest” („Dożynki”), w trakcie której (3–4 listopada 1943 r.) Niemcy wymordowali 42 tys. Żydów. Opowiadał się także za konsekwentną intensyfikację Holokaustu w niemieckich obozach zagłady (m.in. na Majdanku i w Bełżcu) na terenie Lubelszczyzny. 

Odpowiadał on również za szczególnie istotny dla Himmlera proceder wysiedlania mieszkańców Zamojszczyzny (listopad 1942 r.–sierpień 1943 r.) oraz prześladowania przedstawicieli polskiej inteligencji i duchowieństwa. 

O stopniu bezwzględności Globocnika świadczy jego permanentny konflikt z cywilnymi zarządcami dystryktu lubelskiego, również przecież uczestniczącymi w represjonowaniu mieszkańców tego obszaru. Rozwiązania nasilających się animozji na tym tle nieświadomie dostarczyli Włosi, których decydenci skapitulowali przed aliantami zachodnimi 8 września 1943 r. Zabójczo skuteczny Globocnik otrzymał wówczas bowiem przeniesienie do Strefy Operacyjnej Regionu Wybrzeża Adriatyku. 

Uzyskując szeroki zakres kompetencji przystąpił on do wdrażania na tym obszarze „standardów” wypracowanych wcześniej w dystrykcie lubelskim. Miejscowi Żydzi zostali wymordowani, a ich własność zrabowali podwładni Globocnika. Wykazał się on również bestialstwem wobec lokalnych struktur ruchu oporu, stosując metody na miarę „wyczynów” podkomendnych Oskara Dirlewangera (jednego z niemieckich dowódców tłumiących Powstanie Warszawskie). Masowe egzekucje zarówno partyzantów, jak i ludności cywilnej, stały się na powierzonych Globocnikowi obszarach codziennością. 

Wraz z załamaniem niemieckiego frontu w północnych Włoszech i na Bałkanach (wiosną 1945 r.) Globocnik, jak wielu podobnych mu prominentów III Rzeszy, usiłował uciec przed odpowiedzialnością za swoje zbrodnie. Ukrywał się na terenie Karyntii, gdzie został jednak schwytany przez brytyjskich żołnierzy. Zdemaskowany 31 maja 1945 r., nie znalazł w sobie odwagi, by stanąć przed sądem. Podobnie jak jego pryncypał Himmler, również Globocnik zażył truciznę.   

Mimo krążących pogłosek o ucieczce Globocnika i jego ukrywaniu się m.in. w Ameryce Południowej, śledztwo przeprowadzone w tej sprawie w latach 60. potwierdzić miało wersję znaną z raportu brytyjskich żołnierzy. Pewne jest, że Globocnik był jedną z twarzy polityki terroru i ludobójstwa, wdrażanej przez niemiecką III Rzeszę na okupowanych przez nią obszarach. 

Dla spragnionych wiedzy: 

M. Przegiętka, Odilo Globocnik, w: „Biuletyn IPN” nr 6 (163), s. 124-131

B. Rieger, Odilo Globocnik. Twórca nazistowskich obozów śmierci, Warszawa 2009

J. Sachslehner, Zarządca do spraw śmierci. Odilo Globocnik. Eksterminacja i obozy zagłady, Warszawa 2016