Zginęła, bo nie chciała zostawić męża. 27 września 1939 roku w majątku Przyłbice Jadwiga Szeptycka została rozstrzelana przez żołnierzy Armii Czerwonej – dobrowolnie stanęła obok męża, którego NKWD przyszło zlikwidować jako „obszarnika”. Była wybitną badaczką kultury ludowej, pionierką archeologii i etnografii, a prywatnie – osobą głęboko wierzącą i matką ośmiorga dzieci. 

Urodziła się w 1883 roku w Siemianicach (Wielkopolska), w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych i intelektualnych – jej matka była wnuczką Aleksandra Fredry. Już jako nastolatka, razem z siostrą Zofią, prowadziła tajne nauczanie dla polskich dzieci pozbawionych prawa do edukacji w ojczystym języku. W młodości zaczęła także prowadzić wykopaliska i dokumentować znaleziska archeologiczne z okresu rzymskiego. Prace prowadziła samodzielnie i z pełnym zaangażowaniem: opisała i zilustrowała czternaście grobów, przekazała zbiory do muzeum, a wyniki opublikowała w rocznikach Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu. 

Z czasem skoncentrowała się na etnografii. W 1906 roku opublikowała Przyczynki do etnografii Wielkopolski - pionierską pracę, która objęła setki szczegółowo opisanych zjawisk kultury ludowej oraz słowniczek gwarowy z 440 hasłami. Wszystko zilustrowała własnoręcznymi rysunkami i zdjęciami. Była to największa tego typu publikacja od czasów Kolberga. Oprócz pracy naukowej pisała też modlitwy, hymny i opowiadania publikowane w prasie katolickiej.  

W 1902 roku wyszła za Leona Szeptyckiego, brata metropolity Andrzeja Szeptyckiego, i zamieszkała w Przyłbicach (województwo lwowskie). Tam kontynuowała badania – tym razem dokumentując tradycje terenów małopolski wschodniej. Jej nowa praca została doceniona przez Polską Akademię Umiejętności i miała zostać wydana jesienią 1939 roku. Wtedy nadeszła wojna. 27 września funkcjonariusze NKWD przybyli do ich majątku, by rozstrzelać jej męża jako „obszarnika”. Jadwiga, mimo że mogła ocalić życie, zdecydowała się zostać z nim. Oboje zginęli tego samego dnia. 

Dla spragnionych wiedzy: 

J. Szeptycka, Przyczynki do etnografii Wielkopolski, Kraków 1906, https://rcin.org.pl/dlibra/publication/188629/edition/155681?language=pl [dostęp 3.07.2025]. 

E. Szeptycka, Wspomnienie o mojej Matce Jadwidze z Szembeków Szeptyckiej, https://www.geni.com/people/Jadwiga-Szeptycka/6000000003418874120 [dostęp 4.07.2025]. 

W. Przewoźny, Jadwiga Szeptycka, [w:] Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 1, red. E. Fryś-Pietraszkowa, A. Kowalska-Lewicka, A. Spiss, Kraków 2002.