Mimo że szczególnym momentem wspominania zmarłych w naszej strefie kulturowej jest Dzień Zaduszny (2 listopada) utarło się, że mogiły tych, których już z nami nie ma, odwiedzamy dzień wcześniej, w Dzień Wszystkich Świętych (u prawosławnych - w pierwszą niedzielę po Pięćdziesiątnicy, czyli tydzień po Zesłaniu Ducha Świętego). Tego dnia upamiętniamy również żołnierzy różnych rodzajów broni, w tym także ciesząca się szczególną popularnością w okresie międzywojnia Marynarkę Wojenną.

Cmentarz Marynarki Wojennej na gdyńskim Oksywie to tylko jedna z nekropolii, na której spoczywają załoganci Okrętów Rzeczypospolitej Polskiej (ORP). Okolicznością, za której sprawą owa nekropolia powstała była tragiczna śmierć jednego z najbardziej cenionych przez marszałka Józefa Piłsudskiego weteranów Legionów Polskich okresu I wojny światowej. Mowa tu o generale Gustawie Konstantym Orliczu-Dreszerze, znanym m.in. z pamiętnych fotografii wykonanych na warszawskim Moście Poniatowskiego w trakcie przewrotu majowego w 1926 r. Wspomniany oficer zginął w katastrofie lotniczej 16 lipca 1936 r. w rejonie Gdyni-Orłowo. 

Cztery dni później pochowano go na świeżo utworzonym Cmentarzu Marynarki Wojennej na Oksywiu, a w uroczystości uczestniczyli najwyżsi dostojnicy II RP – m.in. prezydent Ignacy Mościcki i marszałek Edward Śmigły-Rydz. W trzecią rocznicę (16 lipca 1939 r.) tragicznej śmierci generała trumnę z jego szczątkami złożono we wzniesionym na terenie cmentarza mauzoleum, które przez nieprzychylnych sanacji publicystów uznawane było za przejaw pychy ówczesnej władzy. Można pokusić się jednak o przypuszczenie, że po wysadzeniu tego obiektu przez Niemców zaledwie dwa miesiące później raczej nie czuli oni z tego powodu satysfakcji. 

Niemieccy okupanci nie uszanowali nie tylko wspomnianego mauzoleum, ale także oksywskiej nekropolii, liczącej wówczas ok. 60 mogił. Obszar cmentarza został zdewastowany i taki stan rzeczy utrzymał się aż jesieni 1989 r., gdy w ramach inicjatywy zmierzającej do jego restytuowania wzniesiono pomnik upamiętniający gen. Orlicza-Dreszera. Poświęcenie cmentarza nastąpiło w Dzień Wszystkich Świętych 1994 r. 

W tej urokliwie usytuowanej przestrzeni z widokiem na Zatokę Gdańską swoje miejsce spoczynku znalazł m.in. wiceadmirał Józef Unrug (bohater wojny obronnej 1939 r.) wraz z małżonką. Ich doczesne szczątki, pierwotnie pochowane we Francji, ekshumowano, a następnie w pierwszych dniach października 2018 r., uroczyście złożono właśnie na oksywskiej nekropolii. 

Dla spragnionych wiedzy: